حمیدرضا علیزاده رضایی درخصوص مراكز ارائه خدمات توانبخشي و مراقبتي در منزل، گفت: اين مراكز خدماتِ مختلفی را با هدف ارتقای سطح سلامت و رسيدن به حداكثر استقلال نسبي در عملكرد به افراد توانخواه ارائه ميدهند. گروه هدف در اين طرح عبارتند از افراد داراي معلوليت ذهنی شدید و متوسط، جسمی– حرکتی، سالمندان، بيماران رواني مزمن كه معلوليت يا ناتواني آنها به تاييد كميسيون تعيين نوع و شدت معلوليت استان رسيده باشد.
وی با تاکید بر اینکه یکی از اهداف این مراکز، کاهش ميزان تقاضای استفاده از خدمات مراکز شبانهروزی است، گفت: ارائه خدمات تخصصی در منازل مددجویان تاثیرات شگرفی بر سلامت روحی و روانی افراد داراي معلوليت و خانواده آنها میگذارد. ارتقاء سطح دانش و سلامت جامعه هدف، تقویت عزتنفس افراد کمتوان، ایجاد تغییر در نگرش خانوادهها و... بخشی از این تاثیرات میباشد.
معاون امور توانبخشی بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به هزينههاي اين طرح گفت: تعرفه خدمات توانبخشي درمنزل هر سال يكبار توسط معاونت امور توانبخشي سازمان بهزيستي كشور مشخص و جهت رعايت به مراكز بهزيستي در استانها ابلاغ مي گردد.
وي درخصوص مراكز ارائه خدمات توانبخشي در منزل، گفت: اصطلاحا به اين مراكز "مراكز ويزيت در منزل" نيز گفته ميشود. اين مراكز، متخصصين مختلف مانند گفتار درمانگر، پزشك، پرستار، روانشناس، كاردرمانگر و... را به منزل مددجوها اعزام مينمايند. مددجويانِ نيازمندِ دريافت خدمات توانبخشي که توانايي پرداخت هزينههاي بهرهمندي از اين خدمات و انتقال فرد داراي معلوليت را به مراكز درماني ندارند، ميتوانند از خدمات اين تيم تخصصي در منزل خود بهرهمند گردند.
علیزاده رضایی افزود: متخصصين بعد از مراجعه به منازل مددجويان علاوه بر انجام اقدامات درماني، بهمنظور آموزش نحوه نگهداري صحيح از افراد داراي معلوليت، مشاورههاي لازم را به خانوادهها ارائه ميدهند. سازمان بهزيستي به ازاي تعداد خانوادههايي كه مراكز ارائه خدمات توانبخشي در منزل تحت پوشش خود دارند، ماهيانه مبالغي را پرداخت مينمايد. بنابراين دريافت اين خدمات در منزل براي خانوادهها رايگان میباشد و هزينهها توسط بهزيستي پرداخت ميشود.
وي با بيان اينكه نوع خدمات و وظايف مراكز مراقبت در منزل با مراكز ارائه خدمات توانبخشي در منزل متفاوت است، گفت: همانطور كه از نامهاي این مراکز پیدا است، ۲ وظيفه كاملا متفاوت نیز دارند. يكي از مراكز فقط وظيفه "مراقبت" و ديگري وظيفه "توانبخشي" در منازل را بهعهده دارد.
معاون امور توانبخشی بهزیستی خراسان رضوی افزود: مراكز مراقبت در منزل دورههاي آموزشي مختلفی را جهت آموزش نحوه نگهداري صحيح از افراد داراي معلوليت، سالمند و... برای نیروهای خود و خانواده های تحت پوشش بهزیستی برگزار مینمایند. هركدام از افراد شرکت کننده در این دورهها که چگونگی مراقبت مانند نحوه غذا دادن، استحمام، جابهجایی و...را آموزش دیدهاند، ميتوانند وظيفه نگهداري از افراد داراي معلوليت و سالمند را در منازل آنها عهدهدار شوند. بهطور مثال در هفته به منزل ۲ يا ۳ خانواده جهت ارائه اينگونه خدمات مراجعه مينمايند. بهزيستي نهتنها اين مراقبين را آموزش ميدهد و به خانوادهها معرفي ميكند بلكه تمامي هزينههاي آنها را نيز پرداخت مينمايد. درنتيجه خانوادهها به صورت رايگان از اين خدمات بهرهمند ميشود.
معاون امور توانبخشی بهزیستی خراسان رضوی گفت: درصورتی که یکی از اعضا خانواده داراي معلوليت ذهني، جسمي، روان با شدت متوسط، شديد و خيلي شديد یا فرد سالمندی باشد، ميتوانند از هر دو خدمت استفاده نمايند.
وی درخصوص تعداد افراد بهرهمند از خدمات اين دو مركز در استان خراسان رضوي، گفت: تعداد مددجویان برخوردار از خدمات توانبخشی در منزل ۸۱۴ نفر و تعداد افراد برخوردار از طرح مراقب در منزل ۴۱۸ نفر ميباشند. برنامه مراقبين موجب بازتوانی و سازگارساختن مددجويان با محیط، افزایش امید به زندگی و حضور فرد در خانواده و اجتماع ميگردد.
علیزاده رضایی افزود: تعداد مراکز ارائه دهنده خدمات توانبخشی در منزل ۲۱ مركز ميباشد كه به تفکیک نوع معلولیت عبارتند از ۱۰ مرکزبیماران روانی مزمن، ۴مرکز ویزیت معلولین ذهنی، ۳ مرکز معلولین جسمی-حرکتی و ۴ مرکز ویزیت سالمندان ميباشد. تعداد ۵ مرکز مراقبت در منزل نيز در استان خراسان رضوي وجود دارد.
در ادامه، ملیحه قلندرنژاد کارشناس امور توانبخشی درخصوص چگونگي ارائه خدمات به توانخواهان در منازل، گفت: در ابتدا بعد از قرار گرفتن توانخواه در قالب طرح با توجیه علمی و تجربی خانواده و همینطور آگاهسازی کامل، نیاز سنجیهای اولیه و بررسی کامل از وضعیت عمومی و شرایط زندگی توسط مراقبین آموزشدیده صورت میپذیرد. آغاز طرح با نیازسنجی از گروه هدف و مراقبین انجام گرفته و کلاسهای آموزشی توسط کارشناسان مربوطه در مراکز حمایتی برای مراقبین برگزار ميگردد.
وی افزود: بعد از بازدید منزل توانخواه توسط تیم تخصصی و مشاورهای سرفصلهای آموزشی مشخص و در اختیار مراقبان قرار میگیرد. یکی از نکات برجسته و قابل توجه در پیشرفت توانخواه افزايش تمایل به حضور در محافل اجتماعی، علاقمند به پیگیری درمان و آمادگی برای ادامه تحصیل میباشد.
قلندرنژاد درخصوص اعضاي تيم سيار توانبخشی گفت: اعضاي تيم شامل پزشك، فيزيوتراپيست، كارشناس كاردرماني، كارشناس گفتاردرماني، پرستار، روانشناس، مددكار اجتماعي، كارشناس فني ارتوپدی میباشدكه بر حسب نيازبه صورت انفرادي خدمترسانی میکنند. اعضاء تيم بايستي طبق برنامهاي كه با توجه به وضعيت مددجو تنظيم ميشود، فاصله زماني بين ويزيتها را مشخص نموده و در ابتداي هر ماه فهرست تاريخهاي ويزيت را به گروه هدف ارائه نمايند.