غربالگری شنوایی، مشاوره ژنتیک و غربالگری بینایی جزو مواردی هستند که به تشخیص زودرس اختلالات یا بیماری‌های کودکان منجر می‌شوند تا بتوان پیش از شروع سن تحصیل، کودک را درمان یا از بروز عوارض بیشتر جلوگیری کرد. مدیرکل بهزیستی خراسان‌رضوی با اشاره به اجرای برنامه غربالگری شنوایی برای دو گروه سنی نوزادان و کودکان سه تا شش سال، اظهار کرد: این برنامه برای گروه نوزادان از سال1384 در کشور و هم‌زمان در خراسان‌رضوی شروع شده است؛ اما سال1384 تنها یک پایگاه دولتی تحت‌پوشش این برنامه بود که این رقم اکنون به حدود 56 پایگاه فعال (شامل ثابت و سیار) در استان رسیده است و حدود 25 پایگاه آن در مشهد قرار دارد.

غربالگری شنوایی نوزادان در زایشگاه‌های استان
مسعود فیروزی در گفت‌وگو با شهرآرا، با بیان اینکه غربال شنوایی در 99‌درصد زایشگاه‌های استان انجام می‌شود، ادامه داد: درراستای این برنامه 34‌بیمارستان، هفت مرکز بهداشت و پانزده کلینیک شنوایی فعالیت دارند. غربالگری شنوایی برای نوزادان با هدف شناسایی و مداخله زودهنگام نوزادان دارای کم‌شنوایی مادرزادی عمیق توسط بهزیستی پایه‌ریزی شده است.

سن تشخیص اختلالات شنوایی به 6‌ماهگی رسید
وی با اشاره به اینکه اغلب معلولیت‌های شنوایی پنهان است، مهم‌ترین دستاورد این برنامه را اصلاح  گفتار کودک دانست که مهم‌ترین کانال ارتباطی او با اطرافیان است و افزود: متأسفانه قبل از شروع طرح غربالگری شنوایی، خانواده بین سنین دو تا چهار سال و حتی در برخی موارد در بدو ورود به مدرسه متوجه مشکل می‌شد، اما اکنون با شناسایی بهنگام، سن تشخیص اختلالات شنوایی به زیر‌شش‌ماهگی رسیده است.
فیروزی بیان کرد: خراسان‌رضوی 11‌درصد آمار تحت‌پوشش برنامه غربالگری شنوایی را در کشور دارد. آمار غربالگری شنوایی در ابتدای اجرای این طرح، یعنی سال1384، حدود هزار مورد بود که این تعداد در سال گذشته به 101‌هزار‌و‌629 مورد رسیده است. از تعداد کودکانی که در سال گذشته غربالگری شنوایی شده‌اند، 331‌کودک دچار انواع اختلالات شنیداری بوده‌اند؛ همچنین از بین آن‌ها 61‌کودک کم‌شنوایی عمیق مادرزادی داشته‌اند که مشکلشان با کاشت حلزون و سمعک رفع می‌شود.

22 مرکز ژنتیک فعال در خراسان‌رضوی
وی درباره انجام مشاوره‌های ژنتیک اظهار کرد: این مشاوره‌ها به دوره‌های قبل از ازدواج، بعد از ازدواج، حین بارداری و پس‌از‌‌آن تقسیم می‌شود که افراد می‌توانند برای هر‌کدام از این چهار دوره مراجعه کنند. اکنون 22‌مرکز ژنتیک فعال در استان داریم که در مشهد، نیشابور، زاوه، تربت‌حیدریه، کاشمر و سبزوار قرار دارند و در بقیه شهرها نیز مراکز ژنتیک به‌صورت سیار حضور پیدا می‌کنند.
فیروزی با بیان اینکه بهزیستی برای مشاوره ژنتیک و آزمایش‌های ژنتیک یارانه پرداخت می‌کند، ادامه داد: به‌همین‌منظور در سال جاری 12‌میلیارد تومان اعتبار داریم که در درجه اول برای مددجویان بهزیستی هزینه می‎شود. در 9 ماه ابتدای امسال حدود 38هزار‌و‌500 مشاوره ژنتیک در استان صورت گرفته است و ما در کشور رتبه یک را کسب کرده‌ایم.
مدیرکل بهزیستی استان درباره اقدام بعدی بهزیستی در قالب برنامه پیشگیری از تنبلی چشم برای کودکان سه تا شش سال، اعلام کرد: این برنامه در سه سطح و به دو روش ثابت و سیار انجام می‌شود. سال گذشته در قالب این برنامه شاهد رشد 25‌درصدی نسبت به سال‌1400 بودیم؛ ضمن اینکه سال گذشته آمار غربالگری برای تنبلی چشم حدود 389‌هزار‌و‌859‌ کودک بوده است که این عدد باید امسال به 400‌هزار مورد برسد. طی 9 ماه ابتدای امسال 285‌هزار کودک را غربال کرده‌ایم.
بیش از 1600 کودک، دچار اختلالات بینایی
فیروزی با بیان اینکه برای تنبلی چشم نیز یارانه پرداخت می‌کنیم، افزود: از تعداد کودکانی که در 9 ماه ابتدای امسال غربالگری تنبلی چشم شده‌اند، 1609‌نفر دچار اختلالات بینایی و 317‌کودک در استان دچار تنبلی چشم بوده‌اند. سال گذشته تعداد کل کودکانی که دچار تنبلی چشم بوده‌اند 1003‌نفر بود. 594‌پایگاه برای غربالگری بینایی در استان داریم که شامل مراکز مثبت‌زندگی، مساجد، مراکز بهداشتی و‌... است.
وی با بیان اینکه سن طلایی برای تشخیص و درمان اختلالات بینایی سه تا شش سال است، افزود: خانواده‌ها باید در این سنین همه‌ساله غربالگری کودکان را انجام دهند؛ زیرا در‌صورتی‌که این اختلال به‌موقع تشخیص داده شود، می‌توان از بروز کم‌بینایی شدید یا حتی نابینایی در سنین بالاتر پیشگیری کرد.